DGZ presenteert verslagen autopsiewerking 2023: trends en ontwikkelingen

In vergelijking met 2022 werden er in 2023 minder autopsies uitgevoerd. De daling is vooral merkbaar bij de varkens en is gelinkt aan de stopzetting van de bewaking voor Afrikaanse Varkenspest bij gedomesticeerde varkens. Voor de meeste andere diersoorten is de daling minimaal.

In 2023 werden in onze autopsiezaal 7.112 dieren onderzocht:

• 330 van deze lijkschouwingen gebeurden binnen het abortusprotocol voor rundvee en kleine herkauwers.
• De overige lijkschouwingen kaderen in de algemene diagnostiek, epidemiologische bewaking, Veepeiler, enz.

De meest opvallende conclusies van het voorbije jaar

• Bij rundvee was pneumonie de meest vastgestelde doodsoorzaak. Dit was zo voor alle diercategorieën, met uitzondering van de kalveren jonger dan 1 maand, waar enteritis de belangrijkste doodsoorzaak was. De meest voorkomende veroorzakers van pneumonie waren bacterieel van oorsprong: Mannheimia haemolytica, Pasteurella multocida en Histophilus somni, gevolgd door het boviene respiratoir syncytieel virus (BRSV). Een andere veel voorkomende oorzaak van sterfte was sepsis.
     
• Bij varkens was pneumonie de belangrijkste oorzaak van sterfte, net zoals in de vorige jaren, gevolgd door enteritis. De oorzaak van pneumonie is frequent multifactorieel, er wordt dan ook meestal gebruik gemaakt van het ademhalingspakket dat een bacteriologische cultuur combineert met PCR testen voor PRRSv, PCV2, Mycoplasma hyopneumoniae en influenza. De oorzaak van enteritis was voornamelijk bacterieel: bij de biggen werd enteritis voornamelijk veroorzaakt door Escherichia coli en Salmonella sp, bij de vleesvarkens was dat voornamelijk Lawsonia intracellularis en Salmonella
     
• Bij kleine herkauwers was in 42,1% van de gevallen een parasitaire infestatie de oorzaak van sterfte. Lebmaagstrongylose, veroorzaakt door de rode lebmaagworm Haemonchus contortus, is hier de grootste boosdoener, gevolgd door coccidiose. Verder kwamen vooral pleuroneumonie veroorzaakt door haemolytica en meningitis/encephalitis veroorzaakt door Listeria monocytogenes frequent voor.
     
• Bij kameelachtigen was een parasitaire infestatie zowel bij de jonge als de volwassen dieren de voornaamste oorzaak van sterfte. In 2023 merkten we een opvallend aantal volwassen dieren met tumoren. Voor zover we weten waren de dieren niet verwant aan elkaar, het betrof ook telkens een ander type tumor.
     
• Zoals voorgaande jaren was ook in 2023 een bacteriële sepsis de voornaamste oorzaak van sterfte bij pluimvee. Deze werd in het merendeel van de gevallen veroorzaakt door E. coli. Bij eendagskuikens was dooierrestontsteking een veel voorkomende oorzaak van sterfte. Virale infecties en parasitaire aandoeningen waren eveneens een veel voorkomende oorzaak van ziekte en sterfte.
     
• Bij paarden waren gastro-intestinale veranderingen in 2023 de belangrijkste doodsoorzaak bij de onderzochte dieren. Waar deze in 2022 nog vooral niet-infectieus van oorsprong waren, zagen we in 2023 een verschuiving naar endoparasieten als oorzaak van gastro-intestinale aandoeningen.
     
• Bij konijnen werd sterfte over alle leeftijdsgroepen heen in een derde van de gevallen veroorzaakt door een infectie met Rabbit Hemorrhagic Disease Virus (RHDV). De tweede meest voorkomende doodsoorzaak was enteritis, deze was veelal multifactorieel van oorsprong met als belangrijkste veroorzakers Eimeria en E. coli.
     
• In 2023 werden 36 autopsies op kleine huisdieren uitgevoerd bij DGZ. Ongeveer 70% van deze inzendingen waren honden, tegenover 30% katten en er werden ongeveer evenveel jonge als volwassen dieren onderzocht. Het merendeel van de pups en kittens stierf aan de gevolgen van een infectieuze aandoening, waarbij de oorzaken zowel bacterieel als viraal waren.