Lumpy skin disease duikt op in Italïe en Frankrijk
Lumpy skin disease (LSD), een besmettelijke virusziekte bij runderen, werd voor het laatst vastgesteld in Europa in 2019. Vorige week dook de ziekte opnieuw op in Italië, en deze week meldden ook de Franse autoriteiten een eerste geval, vlakbij de grens met Italië. Een tiental jaar geleden veroorzaakte LSD reeds ernstige schade in Zuidoost-Europa, maar dankzij een grootschalige vaccinatiecampagne werd de ziekte uiteindelijk onder controle gebracht.
Waar zijn er uitbraken?
Op zaterdag 21 juni werd LSD vastgesteld op een rundveebedrijf in Sardinië, een Italiaans eiland. Enkele dagen later volgde een tweede besmetting in Lombardije, een regio op het Italiaanse vasteland. Deze haard was epidemiologisch duidelijk gelinkt aan de uitbraak in Sardinië. Intussen is ook in Frankrijk een eerste geval opgedoken: de Franse autoriteiten meldden een besmetting op een melkveebedrijf in het departement Savoie, een streek vlakbij de Italiaanse grens.
Rond de uitbraken werd een bewakingszone met een straal van 50 km ingesteld. Het epidemiologisch onderzoek loopt, ook in België. Op basis van de huidige informatie zijn er geen runderen uit de bewakingszone naar België verplaatst.
Wat is lumpy skin disease?
Lumpy skin disease, ook wel ‘besmettelijke nodulaire dermatose’ genoemd, is een ernstige virale ziekte bij runderen en waterbuffels die wordt veroorzaakt door een pokkenvirus. De ziekte uit zich in nodules (knobbels) op de huid en slijmvliezen, onderhuidse oedemen (vochtophoping) en hoge koorts, die in sommige gevallen dodelijk kan zijn. Minder uitgesproken gevallen komen ook voor.
De ziekte wordt hoofdzakelijk verspreid via bijtende insecten zoals vliegen, muggen en teken, maar ook via besmette injectienaalden. Overdracht is ook mogelijk via sperma en direct of indirect contact met de letsels van besmette dieren. Verspreiding tussen regio’s gebeurt vooral via het verhandelen van besmette dieren. Belangrijk om te weten: LSD is geen zoönose, mensen kunnen dus niet besmet geraken.
Vorige uitbraak in Europa
In de zomer van 2015 werd Europa opgeschrikt door een eerste uitbraak van LSD in Griekenland. De ziekte verspreidde zich het jaar nadien naar Bulgarije, Noord-Macedonië, Servië, Kosovo, Albanië en Montenegro. Dat jaar werden in totaal meer dan 7.000 haarden vastgesteld. De economische schade was groot door sterfte, de productieverliezen en de handelsbeperkingen, en ook het dierenwelzijn kwam ernstig onder druk te staan.
Om verdere verspreiding tegen te gaan, werd in 2016 een grootschalige vaccinatiecampagne opgezet. Die bleek succesvol: nadat er in 2017 slechts 500 gevallen werden gedetecteerd, bleek de epidemie in 2018 helemaal onder controle en werden er geen nieuwe gevallen meer gemeld. De laatste Europese uitbraak was in Montenegro in 2019, maar in tussentijd bleef de ziekte aanwezig in Afrika, Azië en Rusland, waardoor het risico op nieuwe insleep bleef bestaan.