PneumoNEE project van start: samen naar een betere luchtweggezondheid!

Vaak wordt in het geval van luchtwegproblemen voor een groepsbehandeling gekozen, uit angst voor besmetting van gezonde dieren door zieke dieren. Volgens professor Bart Pardon van de Universiteit Gent hebben enkel dieren met longontsteking (pneumonie) antibiotica nodig en niet deze met een infectie van de neus of keel (bovenste luchtwegen).

“We zijn ons bewust van de keuze voor groepsbehandeling," geeft Pardon aan. "Vandaag beschikken we wel over betrouwbare en praktisch haalbare methodes om de dieren die nood hebben aan antibiotica te detecteren en de overige dieren met een gerust hart onbehandeld te laten.” 

De snelscan longecho is één van deze betrouwbare methodes. Binnen het PneumoNEE project wil de Gentse universiteit een groep dierenartsen trainen in deze snelscan longecho. Daarnaast worden binnen het project hulpmiddelen ontwikkeld die veehouder én dierenarts tijdig alarmeren om actie te ondernemen. Zo weet je beter wanneer het zinvol is om kalveren te onderzoeken en te behandelen op maat van het individu. “Er is vandaag veel mogelijk dankzij technologie, alleen is het nog niet goed geweten welke factoren we best volgen om longontsteking op te sporen en aan te pakken. Met PneumoNEE willen we naar een antwoord  zoeken en tools ontwikkelen die voor elk type bedrijf toegankelijk zijn, gaande van een hulpmiddel op papier tot volledige automatisatie”, zegt Thomas Lowie, één van de enthousiaste jonge onderzoekers op het project.

Koen de Bleecker, dierenarts bij DGZ, noemt dit project een unieke kans om als Vlaamse rundveesector een verschil te maken in zowel economisch rendement, als om te tonen op welke positieve en professionele manier deze sector bijdraagt tot grotere maatschappelijke uitdagingen. Ook informeert het project de veehouder en dierenarts over de belangrijke rol die zij spelen in het onder controle houden van de gevolgen van pneumonie, zowel voor dier als mens.

Pneumonie (of longontsteking) op jonge leeftijd heeft veel gevolgen op latere prestaties, antibioticagebruik, dierenwelzijn en op de economie van het bedrijf.

Echografie van de longen is de meest betrouwbare en economisch haalbare methode om pneumonie vast te stellen op het landbouwbedrijf. Aan de Universiteit Gent werd een snelscan longecho methode ontwikkeld, die betrouwbaar en op snelle wijze (1 à 2 minuten per dier) de diagnose van pneumonie kan stellen.

Deze techniek laat dierenartsen toe om in een beperkte tijd een groot aantal dieren te scannen om zo een beter beeld te krijgen op kalfniveau en gerichter te behandelen. Zo worden alleen die kalveren behandeld die het nodig hebben. 

Eén van de pijlers van het PneumoNEE project bestaat uit het trainen van dierenartsen in deze methode, zodat zij op hun beurt hun veehouders kunnen helpen richting een betere controle van pneumonie. Hiervoor volgen verschillende dierenartsen een online trainingsmodule met oefeningen, praktische sessies en leggen ze een praktijkexamen af. De dierenartsen worden gecertificeerd bij het succesvol afronden van de trainingsmodule en het praktijkexamen.

Deze winter vinden de echotrainingen plaats en zullen de eerste van in totaal 200 doelbedrijven met hun dierenartsen ervaring opdoen met snelscan longecho. Voor veehouders worden informatievergaderingen over pneumonie, snelscan longecho en antibioticumbehandeling georganiseerd.

Ondanks het ongewoon warme najaar, zijn ook de rundveevirussen weer in het land. De jaarlijkse BRSV-epidemie (Bovine Respiratoir Syncytieel Virus) piekt de laatste jaren steeds ergens tussen december en februari, en loopt uit tot in april.

Vanaf nu kun je live het voorkomen van de verschillende luchtweginfecties (virussen, Mycoplasma,…) volgen op de Griepbarometer van DGZ en UGent op de projectwebsite www.pneumonee.be.

PneumoNEE is een samenwerking tussen een jong dynamisch team van de Faculteit Dierengeneeskunde UGent en DGZ. Het PneumoNEE team wordt gevormd door de recent afgestuurde dierenartsen Stan Jourquin, Thomas Lowie en Florian Debruyne onder begeleiding van Professor Bart Pardon en doctoren Jade Bokma en Glenn Vansteenkiste. Verder kan er gerekend worden op de expertise van dierenartsen Koen de Bleecker, Jozefien Callens en Evelyne Van de Wouwer van DGZ.

PneumoNEE wordt gefinancierd door de Vlaamse overheid en kan verder rekenen op de financiële steun van volgende sponsoren: