Registratie van antibioticagebruik bij dieren wijzigt vanaf 1 januari 2026
Het FAGG meldt dat er vanaf 1 januari 2026 een aantal belangrijke wijzigingen worden doorgevoerd in de registratie van het antibioticagebruik bij dieren. Die zijn nodig om te voldoen aan de Europese regelgeving. Je leest er alles over in dit nieuwsitem.
Het gaat om Verordening 2019/6 over diergeneesmiddelen en Gedelegeerde Verordening 2021/578, en de lopende wijzigingen aan het koninklijk besluit van 21 juli 2016.
Uitbreiding van diercategorieën
Sinds 2017 registreren dierenartsen het gebruik van antibiotica voor varkens, braadkippen, leghennen en vleeskalveren rechtstreeks of via derde systemen, namelijk AB Register, Bigame of SGS, in Sanitel-Med. In 2023 werd de datacollectie uitgebreid met het antibioticagebruik bij runderen en bijkomende categorieën pluimvee (kip en kalkoen).
Vanaf januari 2026 zijn dit de diercategorieën (nieuwe staan vetgedrukt) waarvoor het antibioticagebruik in Sanitel-Med zal worden geregistreerd:
- runderen (inclusief vleeskalveren),
- varkens,
- alle voedselproducerende pluimveesoorten: uitgebreid met eenden, ganzen, struisvogels, duiven, parelhoenen, fazanten, kwartels en patrijzen
- schapen,
- geiten,
- kameelachtigen,
- hertachtigen,
- voedselproducerende konijnen,
- voor paarden en voedselproducerende aquacultuur zal het gebruik van antibiotica worden geregistreerd in de nieuw ontwikkelde tool VAMREG.
> Je vindt het overzicht ook op de website van het FAGG (zie tabel punt 2).
Wijziging in de leeftijdscategorieën bij jonge runderen
Bij kalveren en jongvee is een wijziging nodig om het gebruik van antibiotica correct te rapporteren volgens de categorieën bepaald op Europees niveau. De codering in Sanitel-Med blijft dezelfde (zie tabel) en ook de datacollectie voor vleeskalveren blijft ongewijzigd.
De leeftijdscategorieën worden als volgt aangepast:
Overzicht codering in Sanitel-Med:
| BO03F | Kalf (0 tot 3 maanden) Vlees |
| BO03M | Kalf (0 tot 3 maanden) Melk |
| BO38F | Kalf (4 tot 12 maanden) Vlees (i.p.v. 3-8 maanden) |
| BO38M | Kalf (4 tot 12 maanden) Melk (i.p.v. 3-8 maanden) |
| BO24F | Jongvee Vlees (13 tot 24 maanden) (i.p.v. 8-24 maanden) |
| BO24B | Jongvee Melk (13 tot 24 maanden) (i.p.v. Jongvee Fok, 8-24 maanden) |
Registratie van de indicatie in Sanitel-Med
De aandoening waarvoor het antibioticum wordt gebruikt, moet worden vermeld bij de registratie en worden geselecteerd uit de lijst van elf vooraf bepaalde algemene aandoeningen in Sanitel-Med.
Lijst van de aandoeningen
Code in Sanitel-Med |
Aandoening |
Diersoort |
| ALGSA | Systemische aandoeningen | Alle diersoorten |
| ADSEN | Ademhalingsaandoeningen | Alle diersoorten |
| OOGPM | Oogproblemen | Alle diersoorten |
| ZENTU | Zenuwstoornissen | Alle diersoorten |
| LOCAN | Locomotorische aandoeningen | Alle diersoorten |
| SPIJN | Spijsverteringsstoornissen | Alle diersoorten |
| HUIDN | Huidaandoeningen | Alle diersoorten |
| PERBG | Peri-operatieve antibacteriële behandeling | Alle diersoorten |
| DROE | Droogzettherapie | Runderen |
| MAST | Mastitis | Alle zoogdieren |
| UROAN | Urogenitale aandoeningen | Alle diersoorten |
Registraties op naam van rechtspersonen worden niet langer geaccepteerd
- Antibioticagebruik moet worden geregistreerd op naam van de dierenarts die de antibiotica toedient, verschaft of voorschrijft (naam, voornaam en ordenummer). Registraties op naam van rechtspersonen zullen niet meer worden aanvaard.
- Het unieke nummer van het diergeneeskundig voorschrift of toedienings- en verschaffingsdocument (TVD) moet altijd worden geregistreerd.
Striktere controle op de naleving van de termijnen voor registratie
Volgens het koninklijk besluit van 21 juli 2016 zal er strenger worden toegezien op de termijnen waarbinnen de registraties van het antibioticagebruik worden ingediend in Sanitel-Med en VAMREG. Tijdige en correcte registratie is essentieel voor een goede datakwaliteit en monitoring van antibioticagebruik.
De dierenarts kan het antibioticagebruik in Sanitel-Med registreren tot en met de 14de dag van de maand die volgt op het trimester waarin de geneesmiddelen werden toegediend, verschaft of voorgeschreven.
Vanaf 1 januari 2026 zal de dierenarts tot en met de 14de dag van de tweede maand die volgt op het trimester wijzigingen kunnen aanbrengen in de registraties. Hierna zal de dierenarts zelf geen aanpassingen meer kunnen doen, maar moet hij/zij ze melden aan de Helpdesk Sanitel-Med. De vraag aan de Helpdesk Sanitel-Med kan ook verlopen via de helpdesk van het registratiesysteem waar de dierenarts gebruik van maakt, zoals AB Register, Bigame, of SGS. De aanvraag tot rechtzetting moet worden gemotiveerd met het TVD. Dergelijke wijzigingen moeten zo snel mogelijk worden gemeld.
Voor de dierenarts
Onderstaande tabel biedt een overzicht van de deadlines voor de registratie per trimester waarbij ‘xx’ moet worden vervangen door het respectievelijke jaar.
Te registreren door de dierenarts tot en met |
Te wijzigen door de dierenarts tot en met: |
Aanvraag voor wijziging op basis van TVD te richten aan de Helpdesk Sanitel-Med |
|
|
Data van trimester 1 |
14.04.20xx | 14.05.20xx | Vanaf 15.05.20xx tot één maand na het benchmarkrapport |
| Data van trimester 2 | 14.07.20xx | 14.08.20xx | Vanaf 15.08.20xx tot één maand na het benchmarkrapport |
| Data van trimester 3 | 14.10.20xx | 14.11.20xx | Vanaf 15.11.20xx tot één maand na het benchmarkrapport |
| Data van trimester 4 | 14.01.20xx+1 | 14.02.20xx+1 | Vanaf 15.02.20xx+1 tot één maand na het benchmarkrapport |
Voor de veehouder
Ook de veehouder is verantwoordelijk voor de juistheid van de gegevens en kan aan de dierenarts vragen om de registratie van gegevens te verbeteren tot en met de voorlaatste dag van de maand die volgt op het trimester waarin de antibiotica werden voorgeschreven, verschaft of toegediend op zijn bedrijf.
De gegevens kunnen worden geconsulteerd via Sanitel-Med (met de login voor Veeportaal/Sanitel of met een login aangevraagd via DGZ/Arsia), of, als de veehouder toegang heeft totde derde systemen, via Bigame, AB Register of SGS.
Onderstaande tabel biedt een overzicht van de tijd die de veehouder heeft om de gegevens per trimester na te kijken waarbij ‘xx’ moet worden vervangen door het respectievelijke jaar.
Controle van de gegevens door de veehouder |
Te wijzigen door de dierenarts tot en met |
|
|
Data van trimester 1 |
15.04.20xx tot en met 29.04.20xx | 14.05.20xx |
| Data van trimester 2 | 15.07.20xx tot en met 30.07.20xx | 14.08.20xx |
| Data van trimester 3 | 15.10.20xx tot en met 30.10.20xx | 14.11.20xx |
| Data van trimester 4 | 15.01.20xx+1 tot en met 30.01.20xx+1 | 14.02.20xx+1 |
Gebruik van antibiotica verantwoorden
Het FAGG bepaalt dat het gebruik van kritieke antibiotica moet verantwoord worden door middel van een antibiogram bij laboratoria die aan de juiste voorwaarden voldoen. Ook het DGZ Labo, dat hiervoor de nodige kwaliteitsnormen behaalde, is geaccrediteerd om dergelijke antibiogrammen uit te voeren. Verder op onze website vind je meer uitleg over de gevoeligheidsbepalingen die DGZ Labo aanbiedt.
Vragen?
- Algemene vragen: contacteer het team AMR Vet van het FAGG: amr.vet@fagg-afmps.be.
- Technische vragen, zoals wijzigingen aanvragen van registraties van antibioticagebruik die de dierenarts zelf niet meer kan uitvoeren: contacteer de helpdesk van Sanitel-Med: SanitelMed@fagg-afmps.be of tel.: 02 528 40 43.
Meer informatie
> FAGG: wijzigingen vanaf 1 januari 2026
> FAGG: Sanitel-Med
> FAGG: VAMREG
> FAQ over Sanitel-Med en VAMREG (pdf)
Bron: FAGG